Besin takviyesi nedir? Kullanımı sağlıklı mıdır?

Besin takviyesinin ne olduğu ve ne için kullanıldığı sorularına yanıt olabilmesi için öncelikle bir tanımını yapmak lazım.

Besin takviyeleri; vitaminler, mineraller, bitkiler, aminoasitler ve enzim gibi bazı maddeler içeren; tablet, kapsül, jel, toz ve sıvı gibi çeşitli formlarda satılan preparatlar besin takviyesi (suplement) olarak adlandırılır. 

Yani bir anlamda günlük hayatta tüketilen besinlere ek olarak kullanılan ürünlerdir.

İnsanlar; normal beslenmeyi takviye etmek, daha enerjik hissetmek, yeterli derecede alamadığını düşündüğü vitamin ve mineralleri dışarıdan alarak bağışıklık sistemini güçlendirmek, dengeli ve sağlıklı beslenemediği durumlarda vücudunun ihtiyaçlarını karşılamak gibi pek çok amaçla takviye edici gıdalara başvurmaktadır.

Son zamanlarda kullanımı sık tercih edilen besin takviyeleri ise  vitamin-mineraller olup kadınların erkeklerden daha fazla besin takviyesi kullandığı araştırmalarla belirlenmiştir.

Türkiye‟de vitaminler en çok alınan ilaçlar arasında %7,3 oranı ile beşinci sırada bulunmaktadır. Bu duruma en büyük katkıyı gelişen sağlık sektörüyle beraber vitaminlerin artık eczane dışında (internet siparişi gibi) reçetesiz satın alınması sağlamaktadır.

Aslında Makro ve mikro besin öğelerini barındıran yeterli ve dengeli bir beslenme örüntüsünde besin takviyesine ihtiyaç yoktur ancak vitamin ve mineral yetersizlikleri bireye özgü ise eksikliğe yönelik vitamin ve/veya mineral ya da her ikisinin uygun bir şekilde kombine edildiği besin takviyeleri Özellikle kalori alımının çok düşük olduğu diyetlerde bu gereksinmenin besinlerle karşılanması kolay olmayacağından ya da bazı besinlere karşı aşırı hassasiyete sahip olan, her besini tüketemeyen kişilerdede (örneğin yaşlılarda, vejetaryenlerde) takviye  ürün kullanımı tercih edilebilir.

Burada önemli olan var olan beslenme sorununu ve uygulanacak yöntemin etkili olup olmayacağının iyi değerlendirilerek bir uzmana danışılmalı ve üst alım düzeyleri göz önünde bulundurularak uygun dozlarda verilmelidir.

ürün seçiminde ve kullanımında bilinçli olmak, güvenilir ürünlere yönelmek de önem kazanmaktadır.bu yüzden Ürünlerin kullanım şekli ve miktarı oldukça önemlidir. Günlük belirtilen dozlardan fazla almak olumsuz sonuçlara yol açabilir.

Araştırmalara göre; yüksek dozda vitamin ve mineral suplementi kullanılması, kalp hastalıklarında  istenmeyen sonuçlara yol açar hatta bu durum Akciğer kanser riski olan kişilerde takviyeden kaçınmayı beta karoten takviyesi (günde 60-120 mg’lık dozlarda) kardiyovasküler ölümler dahil olmak üzere, tüm ölüm nedenleri içinde artış göstermektedir.

Bu durumları göz önünde bulundurularak besin takviyesi kullanımlarından önce, mutlaka diyetisyen’e danışılmalıdır.