Karaciğer Yağlanması Nedenleri,Belirtileri ve Beslenme Önerileri

Karaciğer Yağlanması  Herhangi bir nedene bağlı olarak ortaya çıkan karaciğer yağlanmasını ifade eder.Hepimiz toplum olarak karaciğer yağlanmasını alkole bağlı biliriz ancak alkol dışı birçok nedene bağlı karaciğer yağlanmasını da sıkça görürüz.

Karaciğer yağlanmasının nedenlerine bakacak olursak;

1. Kolin, metionin gibi karaciğerde yağlanmayı önleyen faktörlerin beslenmemizde yer vermemek,
2. Emilen diyet  yağlarının karaciğerde aşırı yağ birikimi oluşturması,
3. Protein yapımında bozukluk olması,
4. Yetersiz beslenme, açlık, şişmanlık, emilim bozuklukları, aşırı şişmanlıkta yapılan jejunum by pass ameliyatı,kronik pankreatit,
5. Alkolizm gibi nedenler karaciğerimizde yağlanmaya neden olur.

Karaciğer yağlanması hangi belirtileri verir?

Karaciğer yağlanması;vücut ağırlığında azalma,ishal,ayaklarda ödem,kuru cilt,kansızlık,nadiren sarılık gibi belirtiler verir.

 Peki kimler risk altında?

Obez hastalar,İnsülin direnci durumları ( obezite, diabetes mellitus ve metabolik sendromla ilişkili),hiperlipidemi,polikistik over sendromu, hipotiroidizm ve obstrüktif uyku apnesi,şiddetli veya hızlı kilo kaybı yaşayanlar,ilaçlar (örneğin, glukokortikoidler, sentetik östrojenler ve bazı pestisitler),hamilelik  gibi durumlar risk oluşturmaktadır.

Karaciğer yağlanmasında ne yapılmalı

Egzersiz,kilo kaybı olsun veya olmasın faydalı olabilir. Az kilo kaybı bile (vücut ağırlığının ~% 5'i)diyabet ve hipertansiyonu hafifleterek önemli faydalı etkilere sahip olabilir.

Diyet ve egzersiz kombinasyonunun  iyileşme de daha etkili olabileceği araştırmalarla gösterilmiştir.

Diyetinize hekim ve diyetisyen kontrolünde Omega-3 yağ asidi,Probiyotik, D ve E vitamini takviyeleri,lesitin ve karnitin kullanımı önerilebilir.

KARACİĞER YAĞLANMASININ ÖNLENMESİNDE VE BESLENME TEDAVİSİNDE GENEL ÖNERİLER

• Az yağlı/yağsız et, balık ve derisiz tavuk tüketmeye özen gösterin.
• Yarım yağlı ya da yağsız süt ürünleri tüketmeye özen gösterin.
• Kaymak, krema, mayonez gibi yağlı yiyeceklerden sakının.
• Hayvansal yağlar yerine bitkisel yağlar tercih edin.
• Sebze ve meyve tüketiminizi arttırın.
• Öğünlerde düzenli olarak kurubaklagil ve tam tahıllara yer verilerek posa alımını arttırın.
• Rafine edilmiş karbonhidratlardan ve işlenmiş-ambalajlı her türlü gıdadan uzak durun.
• Aşırı miktarda tuzdan kaçınılmalı, yemeklere fazladan tuz atmayın.
• Şekerli içecekler, hazır meyve suları ve gazlı içeceklerden kaçının.
• Alkollü içeceklerden uzak durun.
• Hekim kontrolü dışında ilaç kullanmayın.
• Bilinçsizce ve hızlı bir şekilde kilo kaybetmeyiniz.
• Düzenli olarak egzersiz yapınız. (Günaşırı, en az 30 dk. zaman ayrılmalıdır.)
• Kolesterol ve kan şekeri düzeyleri kontrol altında tutulmalıdır. Herhangi bir olumsuzluk varsa hekim takibine girilmelidir.

Yapılan bilimsel ve gözlemsel araştırmalar göstermektedir ki; çoğu yağlı karaciğer vakasında tıbbi tedaviye ek olarak, yeterli ve dengeli beslenme daha ciddi karaciğer hastalıklarına yakalanma riskini azaltmaktadır.

Düzenli fiziksel aktivite de bu tür risklerin azaltılmasına yardımcı olmaktadır. Dolayısıyla, beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi, yaşam tarzı değişiklikleri ile birleştirildiğinde karaciğer yağlanmasından korunmada ve teşhis konulmuşsa tedavisinde büyük önem arz etmektedir.