Prof. Dr. Kuş: Çağın en önemli hastalığı olan kanser ile ilgili deneyimlerini paylaştı

GAÜN tıbbi onkoloji kliniği geri ödeme kapsamında olan ya da olmayan, uluslararası klavuzlarda endikasyonu olan ve hastaya yararı olduğuna inandıkları tüm genomik testleri, immünoterapi ya da moleküler hedefli tedavileri mutlaka hastalar ile paylaşmayı doğru bularak, klinikteki hastalara, alabilecekleri en güncel tedavi modaliteleri ile hizmet ediyor. Bu amaçla merkez uluslararası klinik araştırmalarına da katılırken, yeni tedavileri hastalara sunmaya çalışıyor. Ayrıca, bölgede, onkolog ve kanser cerrahisi ile ilgilenen cerrahiden uzmanlar ile kurulan konseyler aracılığı ile vakaları desteklemek için çalışmalar yürütüyor.
Gaziantep Üniversitesi (GAÜN) Tıbbi Onkoloji Kliniği ile ilgili bilgiler paylaşan Prof. Dr. Tülay Kuş, Memohaber Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Taşçı'nın konuğu oldu.

KANSER ARTIYOR MU? KANSERDE RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?  

Gaziantep Üniversitesi (GAÜN) Tıbbi Onkoloji Kliniği ile ilgili bilgiler paylaşan Prof. Dr. Tülay Kuş, ayrıca son yıllarda kanser türü ve hasta sayısında artış olduğuna dikkati çekti. 
Kuş, erken teşhisin en önemli faktörlerden birisi olduğunu belirterek, “Kanser, Dünya’da ölümlerin 2.sıradaki nedenidir. Pek çok kanser türünde, kanser hastası sayısında artış gözlemlenmektedir. Kanser gelişimindeki en temel risk faktörleri sigara, alkol, sedanter yaşam (hareketsizlik), obezite ve güneş ışınlarına maruz kalmaktır. Toplum sağlığı hizmetleri ve medya aracılığı ile bu konuda bilinçlenmenin arttığı gözlenmekle birlikte, daha katedecek çok yolumuz var gibi görünmektedir. KETEM (Kanser erken teşhis, tarama ve eğitim merkezi) ve aile sağlık merkezlerinin çabası ve görüntüleme yöntemlerinde gelişmeler ile kanser hastalığı çok daha erken evrede, ya da kanser gelişmeden, kanser öncülü aşamada tespit edilmeye başlanmıştır. Bu durum, aslında kanser tanısı alan toplam hasta sayısında artma gibi tezahür etse de, erken teşhis ile hastaların kür (tam şifa ) şansı, yani yaşam süreleri uzamaktadır. Kanserde yaşam süresinde uzama sağlayan diğer bir parametre ise yeni moleküler testlerin yapılması ile artık kanseri daha iyi anlamamız ile moleküler hedefli tedavilerin, immünoterapilerin klinik pratik uygulamalarımıza entegre edilmesidir'' dedi.   

TIBBİ ONKOLOJİ NEDİR?

Kuş “Tıbbi Onkoloji, kanser hastalarını tedavi ve takip eden bir bilim dalıdır. 'Tıbbi onkoloji bölümüne, hastanın patolojik olarak (biyopsi sonrasında) kanser tanısı alması sonrasında ya da görüntüleme yöntemlerinde kanser olduğuna dair yüksek şüphe gösterenen lezyonların varlığında hasta kabul edilmektedir.” dedi.

TÜMÖR KONSEYLERİ İLE ORTAK AKIL, DOĞRU TEDAVİ

Tülay Kuş, GAÜN'ün tümör konseylerinde, yeni tedavi modalitelerinin kendi kliniklerinde uygulanabilirliğinin tartışıldığını ve en güncel cerrahi, radyoterapi ve sistemik tedavi uygulamalarının planlanmasının yapıldığını söyledi.
Kuş,Hasta kanser tanısını alması sonrasında, sistemik kemoterapi, immünoterapi ve halk arasında sıklıkla akıllı ilaç olarak bilinen hedefli tedavi modalitelerinin planlanması, tümörün türüne, evresine ve hastalarımızın performans skoru ve kronik hastalıklarının varlığı göz önünde bulundurularak multidisipliner olarak yapılmaktadır. Peki multidisipliner olmak ne demektir? Aslında multidisipliner olmak bir onkoloğun hayalı olan optimal bir onkoloji kliniğinin temelini oluşturan bir tanı ve tedavi yaklaşımı disiplinidir. Multidispiner yaklaşımda, tıbbi onkoloji, radyasyon onkolojisi, radyoloji, patoloji, nükleer tıp ve ilişkili kanser cerrahisinden öğretim üyesi hocalarımız ile “konsey” ortamında erken evreden ileri evre aşamaya kadar hastalarımızın cerrahi, radyoterapi ya da sistemik tedavilerine ve bu tedavilerin zamanlamasına ortak karar verilmektedir. Konseyler aracılığı ile tüm disiplinlerin direkt iletişim kurması ve hasta ile ilgili ortak karar vermesi, kanser hastasının tedavi planlamasında oldukça önemlidir.

Çünkü onkoloji bilimi, bilgilerinin çok hızla değiştiği, ancak hızla da diğer disiplinlerle paylaşılmasının ve bu paylaşım sonucunda tedavi standartlarının hızla yeniden gözden geçirilmesinin gerekli olduğu bir bilim dalıdır. Bu doğrultuda GAÜN tümör konseylerinde, yeni tedavi modalitelerinin kendi kliniğimizde uygulanabilirliği tartışılmakta ve en güncel cerrahi, radyoterapi ve sistemik tedavi uygulamalarının planlanması yapılmaktadır. Gaziantep Üniversitesi Tıbbi Onkoloji kliniğinde, toraks konseyi (akciğer kanseri, mezotelyoma, torasik kanserler), meme konseyi, jinekoloji (kadın hastalıkları ilişkili kanserler) konseyi, üroloji konseyi (prostat, mesane ve böbrek kanserleri), sindirim sistemi sistemi ve karaciğer kanserleri konseyi, baş boyun konseyi, endokrin konseyi, beyin cerrahisi ve ortopedi konseylerimiz haftada 1 gün başarılı bir şekilde yapılmaktadır''şeklinde konuştu. 

'EN İDEAL TEDAVİ PLANLAMASI YAPIYORUZ'

Gaziantep Üniversitesi (GAÜN) Tıbbi Onkoloji kliniği ile ilgili bilgiler paylaşan Prof. Dr. Tülay Kuş, en ideal tedavi planlamasını yaptıklarını söyledi. Bu konuda bazı örnekler veren Kuş,''Konuşmama bazı konseylerimizdeki hasta yaklaşımımızdan örnekler vererek devam etmek isterim. 

Bir meme konseyinde, hasta, patolojik olarak meme kanseri teşhisi alması sonrasında, sistemik taramaları yapılmakta, meme ilişkili genetik hastalık varlığı araştırılmakta, ayrıntılı meme görüntülemelerinin yapılması sonrasında, en başta cerrahi tedavi ya da öncelikle sistemik kemoterapi±immünoterapi ya da endokrin tedavi gerekliliğine karar verilmekte, meme koruyucu işlem uygulamalarına (bölgesel meme cerrahisi ya da meme başı koruyucu ve cilt koruyucu işlem ile slikon implantasyonu işlemi) ve aksilla koruyucu (koltuk altı lenf bezelerinin örneklenmesi/cerrahi işlemi) cerrahi işlemler için uygunluğuna tanı aşamasından itibaren karar verilmekte ve tüm disiplinlerin olduğu meme konseyinde hastanın planlaması yapılmaktadır. Cerrahi sonrası yine bazı durumlarda genomik testler uygulanarak kemoterapi uygulanması gerekliliğine karar verilmektedir. Sistemik tedavi sonrası yapılan cerrahi sonucuna göre ek sistemik tedavi ihtiyacının varlığına karar verilmektedir. Tüm bu yaklaşımlar, maksimal küratif tedaviyi almış (hastalıktan kurtulmak), ancak daha küçük cerrahi operasyonlar ve plastik cerrahi katkısı ile hayat kalitesi ve psikolojisi daha çok korunmuş hastalarımızın sayısının artmasına vesile olmaktadır. 

Bir diğer başarılı konseylerimizden biri olan jinekoloji konseyimizde, yine tüm disiplinlerin katılımı ile, ne zaman cerrahi/radyoterapi, ne zaman sistemik tedavi, ne zaman moleküler hedefli tedavi uygularının yapılması gerekliliği tartışılmakta ve bu doğrultuda cerrahiden en fazla fayda görecek hasta seçilmekte, cerrahi zamanlaması planlanmakta ve bu planlama tanı aşamasından itibaren ortak bir şekilde yürütülmektedir. Erken evreden itibaren yapılması önerilen genomik testlerin planlanması, patolojik ve moleküler tanısal yaklaşımların kendi patolojik değerlendirme standardımıza güncel klavuz önerileri ile eş zamanlı olarak hızlıca entegre etmemiz ile, hastalarımıza en ideal sistemik tedavi planlaması yapılabilmektedir. 

En yoğun konseylerimizden biri de sindirim sistemi kanserleri ve primer ya da metastatik karaciğer kanserlerinin tartışıldığı konseyimizdir. Burada özellikle tanısal zorluğu olan pankreas ve safra kanserleri ve karaciğer kanserleri tartışılarak hastaların erken tanı ve küratif cerrahi işlemlerinin planı yapılmaktadır. Ayrıca lokal ileri ya da metastatik hastalar için de tümöre ya da karaciğer lezyonlarına radyolojik lokal ablatif tedavi (Transarteriyelkemoembolizasyon, transarterielradyoembolizasyon) planı ve uygulaması ile cerrahi ya da karaciğer nakli değerlendirmesi yapılmaktadır. Bu konseyimizde özellikle yakın zamanda rektum kanserleri ile ilgili yaklaşımımız değişmiştir. Buna göre rektum kanseri (barsağın son kısmı) ile ilgili yeni gelişmeler hızla konseyimizde tartışılmış ve tedavi yaklaşımımız değiştirilmiştir. Artık rektum kanserinde, standart radyoterapi ve cerrahi uygulaması yerine, bir kısım hastaya radyoterapi vermemeyi, bir kısmına cerrahi yapmamayı tümör yerleşimi, evresi ve hasta uygunluğu göz önünde bulundurarak konsey kararı ile değerlendirebiliyoruz.  Bu yaklaşım ile hem küratif yaklaşımı sağlıyor, hem de bir kısım rektum kanseri hastasının hayat kalitesinin bozulmasının önüne geçmiş oluyoruz. 

Yoğun olan bir diğer konseyimiz üroloji konseyimiz. Özellikler prostat kanserinde son yıllarda çok yoğun gelişmeler yaşanmaktadır. Hem genomik anlamda, hem de nükleer tıp alanında tanısal ve tedavi yöntemleri açısından bu gelişmeler konseyimizce yakınen takip edilmekte, ve hastalarımıza başarılı bir şekilde uygulanmaktadır. Artık prostat kanserinde geleneksel tedavi önerileri olan herkese endokrin tedavi, ya da herkese aynı tür kemoterapi önerisi yerini moleküler araştırmalara ve nükleer tıp yöntemlerinin katkısı ile bireyselleştirilmiş tedavi modalitelerine bırakmıştır. Bu konseyde bir diğer önemli karar, bölgesel mesane kanserlerinde verilmektedir. Buna göre mesane cerrahisi yapılmadan, radyoterapi yöntemi ile, mesane koruyucu işlem uygunluğuna (cerrahisiz tedavi) karar verilerek, yine hastanın hayat kalitesi korunmaya çalışılmaktadır''ifadelerini kullandı. 

''Yine baş boyun konseyinde, cerrahi yerine radyoterapi tedavilerinin uygunluğu değerlendirilerek, kalıcı trakeostomi ve cerrahisiz yaklaşım uygunluğu tartışılmakta, cerrahisi halinde serbest doku transferi işlemi ile optimal cerrahi elde edilmektedir. Ortopedi konseylerimizde, primer kemik tümörleri yanı sıra kemik metastazı olan vakalarımız tartışılmakta, kırık riski olan vakalara en baştan cerrahi stabilizasyon işlemleri yapılarak, kırık riski azaltılmaya çalışılmaktadır. Özellikle baş boyun kanserlerinde ve yumuşak doku tümörlerinde ayrıntılı patolojik tanısal yöntemler çok daha önem kazanmaktadır, patolojiden hocalarımıza bu konudaki kaliteli destekleri için ayrıca teşekkür ederiz.

En eski konseyimiz olan torasik kanserler konseyimizde, akciğer kanseri, plevra kanseri (mezotelyoma), mediastinal tümörler, özofagus kanserleri tartışılmaktadır. Yaklaşık 30 yıllık geleneği olan, köklü ve işlevsel bir konsey olarak devam etmektedir. Konseyde, örneğin, akciğerde kitlesi ya da lezyonları olan hastaların kanser şüphesi değerlendirilmekte, şüphe halinde en az invaziv olan tanısal yöntem için hasta tartışılmaktadır (Endoskopik ultrason [EBUS] eşliğinde biyopsi, radyolojik yöntem ile biyops, VATS ile biyopsi vs..). Kanser teşhisi alan hastanın cerrahi/radyoterapi/sistemik tedavi tedavi planlaması tüm disiplinlerin görüşü ve ortak akıl ile yapılmaktadır. 
Tıbbi onkoloji kliniği olarak, yukarıda ayrıntılı örneklerini sunduğum ve zaman kısıtlılığından dolayı aktaramadığım tüm konseylerimize katkı veren tüm disiplinlere ve konseylerimize emek veren hastanemizden ayrılan ve emekli olan tüm hocalarımıza teşekkürlerimizi sunarız. 

ULUSLARARASI ARAŞTIRMALARA KATILAN TIBBİ ONKOLOJİ KLİNİĞİ 

Uluslararası klinik araştırmalara da katıldıklarını ve bu yeni tedavileri hastalara sunma heyecanı ve telaşı içerisinde olduklarını kaydeden Kuş, şöyle devam etti:
GAÜN tıbbi onkoloji kliniği olarak, geri ödeme kapsamında olan ya da olmayan, uluslararası klavuzlarda endikasyonu olan ve hastaya yararı olduğuna inandığımız tüm genomik testleri, immünoterapi ya da moleküler hedefli tedavileri mutlaka hastalarımız ile paylaşmayı doğru ve etik buluyoruz. Kliniğimizde hastalarımız, alabilecekleri en güncel tedavi modalitelerinden bizim aracılığımız ile haberdar olabilmektedirler. Bu amaçla merkezimizde uluslarası klinik araştırmalara da katılmaktayız ve bu yeni tedavileri hastalarımıza sunma heyecanı ve telaşı içerisindeyiz. Ayrıca, bölgede, onkolog ve kanser cerrahisi ile ilgilenen cerrahiden meslektaşlarımıza, konseylerimiz aracılığı ile vakalarını desteklemeye açık olduğumuzu bildirmek isteriz.''