El, ayak ve ağızda virüs tehlikesi!

Yüksek ateş, bademcikte kızarıklık, ağız içinde aft ve ciltte döküntü halinde kendini gösteren el-ayak-ağız hastalığı, çocukların el, ayak ve bileklerinin neredeyse tamamını kırmızıya boyar. İleri günlerde cillte görülen döküntüler minik içi sıvı dolu kabarcıklara dönüşür. Pütür pütür olan bu kırmızı döküntüler, kasıklarda, kalçada, dizlerin arkasında ve genital bölgede de görülebilir. Özel Deva Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Nihat Akgül, az bilinen el-ayak-ağız hastalığıyla ilgili merak edilenleri anlattı.

Belirtileri iyi tanıyalım

El ayak ağız hastalığının ilk belirtileri basit bir üst solunum yolu enfeksiyonuna benzerdir. Boğaz ağrısı, halsizlik, bitkinlik, iştahsızlık, burun akıntısı ve ateş ilk belirtiler olabilir. Bu semptomlara birkaç gün içinde ağız içinde veya çevresinde, el ve ayaklarda kızarıklıklar ve içi su dolu kabarcıklar eklenebilir. Ciltteki döküntü bazen kalçaya, bacaklara veya bez bölgesine de yayılabilir. Zamanla kabarcıklar açılır ve kabuklanır. Ağız içindeki yaralar ülserleşebilir ve çok ağrılı olabilir, yeme içme ve yutkunmayı zorlaştırabilir. 1 hafta- 10 gün kadar sürer, sonrasında kendiliğinden geriler.

Temastan kaçının, ellerinizi mutlaka yıkayın

Bu hastalığın bulaşma süresinde hasta kişilerle temastan kaçınmanın önemli olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Akgül, "Hastalarla yakın temasta bulunmak dışında ortak tabak ve bardak kullanımından da kaçınmalısınız. Kullanılan tüm malzemelerin yüzey temizliğini ve dezenfeksiyonunu doğru yapmalısınız. Ellerinizi özellikle tuvalet kullanımı sonrası, yemek hazırlamadan veya yemekten önce mutlaka su ve sabunla yıkanmalısınız" ifadelerini kullandı.

Tedavisi mümkün mü?
 

Su çiçeğini andıran ama su çiçeğinden daha küçük boyutta olan döküntülerle hastalığın ortaya çıkardığı tablo, anne ve babaları endişeye sevkeder. El ve ayak içleri, parmak aralarının yanı sıra ayak tabanlarını da donatan içi sıvı dolu kırmızı kabarcıklar hem ağrı, sızı hem kaşıntıya neden olur. Halsizlik ve kırıklığa kulak ve boğaz ağrısı da eşlik eder. Ağız içindeki aftlar ve bademcikte kızarıklık ise yemek yemeyi işkence haline getirir. Viral bir enfeksiyon olduğu için hastalığın tedavisinde antibiyotiğin yeri yoktur. Özel bir tedavisi olmadığı gibi ilacı ve aşısı da yok. Kaşıntıyı azaltması için spreyler ve çeşitli losyonlar verilebilir. Hastalık bir hafta 10 gün içinde kendiliğinden geçerken, el ve ayaklarda sıvı dolu kırmızı kabarcıklar kuruyarak yerini lekeye bırakabilir, o da zamanla kaybolur.

Bol sıvı tüketilmeli

Bunun için su veya süt tercih edilebilir, anne sütü alanların daha sık anneyi emmeleri sağlanabilir. Ağız yaraları nedeniyle sıvı dahi alamayacak çocukların sağlık kuruluşlarına başvurmaları ve çocuğun sıvı kaybı açısından hekim tarafından değerlendirilmesi çok önemlidir. Çocuklara ağrı kesici olarak asla aspirin verilmemelidir, bu hastalıkta aspirin kullanılması ciddi bir karaciğer hastalığına sebep olabilir.

• Hasta çocukların okula gönderilmemeleri gereklidir. 
• El yıkamak hastalığın bulaşmasını önlemede çok önemlidir. Özellikle alt değiştirme ya da çocukların burnunu temizleme gibi işlemler sonrası ellerin su ve sabunla 20 saniye kadar yıkanması unutulmamalıdır. 
• Çocuklara öksürme- hapşırma sırasında ağızlarını mendil veya mendil bulunamıyorsa elbise koluyla kapatmaları, sonrasında ellerini yıkamaları, pis ellerle göz- ağız ve burunlarına dokunmamaları öğretilmelidir. 
• Hasta çocukların diğerleriyle ortak oyuncak, çatal, bıçak, bardak, diş fırçası, havlu, kıyafet vb. kullanmasına izin verilmemelidir. 
• Aynı evde yaşayan diğer çocukların korunması gerekir.